Genelde sosyal konulardan veya anılarımda bahsediyordum ama birazda iş
konuşalım dedim. 🙂

2020’ye damgasını vuran pandemi, birçok sektörde ciddi değişikliği beraberinde
getirdi ve böyle devam edecek gibi duruyor.

Dijitalleşiyoruz, dönüşüyoruz derken, dijitalleşmeyen şirketleri pandemi vurmaya
başladı. 10 yıldaki e-ticaret büyüme verileri, pandeminin üçüncü ayı ile birlikte yeni
müşteri profilleri, müşterinin psikolojisi ve endişelerine göre şekillenmeye başladı.

Birkaç büyük e ticaret markasının fiziksel mağazaları teslimat noktası yaptığını
biliyorduk, ama şu anda bu konuda da ciddi bir büyüme var.

Hatta benim bulunduğum semte, yeni açılacak bir market zinciri, açılmadan önce
teslimat noktası olarak işine başladı, birkaç ay sonra açılış yaptı.

Yaklaşık 6 -7 yıl önce içinden bulunduğum lojistik ve bilişim adlı etkinlikte, çok
önemli diye düşündüğüm tedarik zincirinin aslında benim düşündüğümden çok daha
önemli olduğunu fark ettim. Özellikle pandemi döneminde tedarik zincirine yaklaşım,
geri dönüş verilerini dikkate alarak yapılanmak amansız bir rekabet ortamında sizi
öne geçirebiliyor.

İçinde yapay zeka bulunduran dijital iş modelleri, doğru iş süreçlerini oluşturma
konusunda çok önemli bir rol oynamaktadır.
Eskiden, ben yaştakilerin daha çok iyi
anlayacağı, “iyi tezgahtar”lar vardı. Pandemi
öncesinin iyi satıcısı, iyi pazarlamacısı yeni
normalde yapay zeka oldu dersek yanlış olmaz.

Özellikle online alışverişin hayatımızın
vazgeçilmezi olduğu bu dönemde ki, bu her şey
normale dönse (!) bile değişmeyecektir.
Online alışverişin, fiziksel mağaza satış cirolarını
geçmesi ve fiziksel mağazalardaki dijitalleşme ile
yapay zeka, markaların vazgeçilmezi olmuştur.

Yapay zeka, tedarik zincirinden elde edilen veriler ile öne çıkan konuları, anlık olarak
alınması gereken aksiyonların dikkate alınması ve yapılmasına yardımcı olurken,
diğer yandan müşterinin deneyimini iyileştirmeye ve kişileştirilirmiş ürün ve hizmet
sunulması konusunda en önemli katkıyı sunmaktadır.

Yapay zeka sadece iyi tezgahtar değil, iş sürelerinin bir çok bölümünün iyileştirilmesi
ve rekabet konusunda da en güçlü araç olarak kendini ispat etmiştir.
Pandemi, bizlere bir kez daha hızlı hareket etmenin ve uyum sağlamanın önemi
gösterdi.

Tedarik zinciri yapay zekanın en çok etkilendiği ve en önemli konunun maliyet
olmadığını da göstermiştir. Müşteri taleplerinin dönemsel ve hızlı değişiklik gösterdiği,
markanın da dinamik ve esnek bir yapıya sahip olmasının gerektiğini ortaya çıkarttı.

Pandemi döneminde kolonya talebinin patlaması kısa bir süre içinde ön görüldü, peki
Ekmek mayası ?

Evet bunu ilk fark eden, yapay zekanın verilerini
görselleştirerek işleyen markalar, raflardaki
ürünlerin boyutlarını büyütüp, çeşitlerini artırarak
pazar paylarını büyütmüştür.
Aynı konu kısa bir süre sonra, evde spor yapmak
için gerekli ürünler, hobi ve bahçe malzemelerinde yaşandı.

Böyle bir deneyim sadece perakende raflarını etkilemedi, üretimden rafa kadar giden
iş süreçlerinde de ciddi bir değişim yaşattı.
Dijitalleşme sürecini iyi yöneten markalar, müşterinin talepleri konusunda çok ciddi
bilgileri sahip oldular. Yapay zeka ile görselleştirilmiş veriler, yapılandırılmamış
verileri, ( WhatsApp ile tekrar gündeme gelen) şirket dışındaki bilgileri de
görselleştirerek, müşteri talepler ile ilgili daha verimli ve daha fazla bilgi ile iş
süreçlerini yeniden yapılandırarak sipariş ve stok maliyetlerini düşürmüşlerdir.
Markalar, hedef müşterilerini daha net belirlemeye, hangi ürünlerin öne çıktığını ve
ürünleri nasıl sunacakları konusunda da daha bilgili hale gelmişlerdir.

Yapay zekanın ve makine öğretisi, müşteri internete girdiğinde “iyi tezgahtar” olarak
karşılarına çıkmaktadır.
İyi tezgâhtar, müşterinin kim olduğunu, marka ile olan geçmişini, tercihlerini hatta
sevdiği renge kadar anlayabilir.
Müşteriyi hemen tanımasının yanı sıra, tüm geçmiş verilere sahip olan, arkada
çalışan yapay zeka bir arkadaşımın değimi ile akıllı algoritmalar müşterilere şaşırtıcı

derecede ikna edici önerilerde bulunabilirler.

Tabi birçok markanın fiziksel mağazası da olduğundan, mağazalarda da bu veriler
kullanılarak yeni normale uygum sağlamaya çalışacaklardır.
Hatta bazı trendler ortaya çıkmaya başladı bile “dark store” “canlı postcastler” “sanal
mağazalar” “avatarlar” “sanal giyinme kabinleri” gibi sensör teknolojilerinin öne çıktığı
mağazalar.

Bana göre özellikle pandemi dönemi ile ciroların ve karlılıkların yerle bir olduğu bu
dönemde hala fayda/maliyet oranı sıkıntılı
olan teknolojiler çok hızlı olarak
mağazalarda yerlerini alamayacakladır.
Aslında yazım devam ediyordu ama
arkadaşlar;

“Lütfi bey yine kaptırmışsınız, çok uzun
olmuş, gelecek maille koyalım “diyerek burada durdurdular.
Ama bunu kestirmem ��

Öncelikle, eşim ve kızımın olmak üzere tüm kadınlarımızın kadınlar gününü
kutluyorum. İyi ki varsınız.

Hep mutlu olun.